Кенжегүлдің есімі көлеңкеде қалып қойды
- Бекжігіт МӘУЛЕНОВ
Сонау сексен алтының жетоқсанындағы оқиға еркіндікке ұмтылған елдің рухын ұмыттырмай, жыл сайын жаңа деректермен толығып, қайта-қайта жаңғырып, біз білмеген деректер шыға бермек. Бірақ, жартас алыс болған сайын жаңғырықтың да әлсірейтіні сияқты, сол оқиғаның құрбаны болған кей есімдер бүгінде көмескіленіп барады.
Сондай есімдердің бірі – Кенжегүл Молданазарова. Бүгінгі Ордабасы ауданындағы Қараспан ауылының тумасы. 1986 жылдың 18 желтоқсанында Алматының көшесінде келе жатқан 19 жастағы аруды әскери жасақ сабап тастайды. Алаңға шыққан жастарды жаппай қырып, көздері қанталағандар жас қыздың басына сопер күрегінің қырымен ұрыпты. Соққы самай тұсқа тиген. Алматының ауруханасында оған тиісті ем көрсетпей, шығарып жіберген. Содан, Арыс, Шымкенттің ауруханаларында қаралғанымен ауыр зақым емдеуге келмеді ме, әлде «бүлікші» деген таңба басылған бойжеткеннің күтімі дұрыс болмаған ба, әйтеуір, Шымкентте оған шипа қонбапты. Содан, анасы Тәшкенге алып барғанда миына қан құйыла бастағаны анықталады. Кенжегүл Молданазарова операция үстелінде дүние салған.
Қызының жазықсыз жапа шеккеніне нала болған анасы Мақпал Молданазарова Конституциялық сотқа жүгінген. Өз арызында ол мектепті алтын медальмен бітіріп, Алматыдағы дәрігерлік институтқа түскен қызының желтоқсан оқиғасы кезінде алаңға немерелес сіңлісі, байланыс техникумының студенті Анар Бәдренованың қайда екенін білуге барғанын айтқан. «Қызымның өліміне кінәлі қанішер солдаттар мен милиция қызметкерлері және соларға бұйрық беріп, жастарды жазалаған басшылар жауапқа тартылуы тиіс. Мұны мен ана ретінде талап етемін», - депті бойжеткен қызынан бейуақта айырылған ана. (Конституциялық сот және желтоқсан оқиғасы туралы іс, 9-том, 265-бет.)
...1986 жылдың 21 желтоқсанында Орта Азия және Қазақстан бойынша Ішкі Әскер басқармасында өткен (Горький мен Амангелді көшелерінің қиылысында) шұғыл жиында жедел бөлімнің бастығы полковник Щербаков мынадай дерек келтіреді: желтоқсанның 17-19 аралығында 168 адам қаза болған. Соның 8-і ішкі әскер сарбазы, 4-еуі шекарашы-курсант, 1 Алматы гарнизонының милиция қызметкері.
P.S. Желтоқсан көтерілісінде қаза болған қазақ жастарының саны туралы әлі күнге дейін нақты дерек жоқ. Алматының «Батыс» бейітінде сол оқиғаның артынша пайда болған аты-жөні жоқ 58 мола туралы да айтылмай кетті.
- Кенжегүл Молданазарова
- оқиға
- Ордабасы ауданы