Қарбалас пен әуре-сарсаңға толы болған 2016 жыл да тәмамдалуға таяу. Жаңа 2017 жыл жақындап келеді. Көшелерге әшекейлер ілініп, жер-жерде жаңа жылдық шыршалардың шамы жағылып, жұртшылық бүгінде «Тауық жылын қалай қарсы аламыздың» қамына кірісіп кеткен. Дәстүр бойынша әр жылдың соңында өтіп бара жатқан жылға есеп бере кету әуелден-ақ әдетіміз емес пе?! Сол жүрістен жаңылмай, ағымдағы жылдың несімен ерекшеленгеніне бірсыпыра шолу жасағанды құп көрдік. Әрине, өмір болған соң, бәрі тақтайдай тегіс болмайды, бәрі сіз ойлағандай жүзеге аса бермейді. Сондықтан бұл жылда төбеміз көкке екі елі жетпей, жас балаша шаттанып, қуанған да, біраз жайтқа налып, қайғырған да тұстарымыз болды. Ұтқан да, ұтылған да сәттеріміз жоқ емес. Бірақ тарихтың аты – тарих, оны өшіріп, сызып тастай алмайсыз, уақыт қойнауына сол күйі еніп кете барады.

Оңтүстік Қазақстан облысының тұрғыны Арман Сауырбаевтың өзіне тиесілі ақшасын ала алмай жүргеніне жылдан асты. Өткен жылы Қарағанды облысының Бұқар Жырау ауданында көктемгі су тасқынынан жарамсыз боп қалған үйлерді қайта салу жұмыстарына қатысқан оған «Астам Строй Сервис» ЖШС 11 млн 582 мың теңгесін әлі бермей отыр. «Беретін сыңайы да байқалмайды», деген кәсіпкер өзіне және сол кездегі атқарған жұмысы мен құрылыс жүргізген 25 адамның жалақысын өндіріп беруді сұрап құзырлы органдарға жазған арызынан әлі нәтиже шығатын емес.

Таяуда Астана-Бурабай тас жолының бойында ірі жол-көлік оқиғасы орын алып, жеңіл көлікті жолаушылар тасымалдайтын автобус жаншып өткен. «Қырсық бір айналдырса, шыр айналдырады» дегендей, апаттан кейін адамдарды құтқарып жүрген кезде тағы бір автобус қатты жылдамдықпен келіп, ажалмен арпалысып жатқан адамдардың үстіне шығып кеткен. Салдарынан төрт бірдей адамның ажал құшқаны белгілі. Тұманның қалың түскені сонша, жиырма метр жердегі көлікті көру мүмкін болмаған. Жол апатының орын алуына да қалың тұман себеп.

Бүгінде өзбек шекарасының ішінде қалған, бұрындары қазақтың жері болған Амангелді мен Арнасайды білмейтін адам аз шығар. Сол ауылдардан Шардараға қарай шыға берісіндегі Арнасай су бөгетіне бес-алты шақырым жетпей бір ауыл бар. Жиырма шақты үйден тұратын шағын ауыл да бүгінде шекараның ішінде қалды.

Сырға толы, жұмбағы көп бұл жалғанда кейде адам түсінбейтін, ақылға қонбайтын жағдайлар да болып жатады. Біреулер ата-бабаларының әруағы елес ретінде көзіне көрінгенін айтса, енді біреулер түсінде әруақтармен тілдесіп жүреді. Бірақ, әруақ басынан сипап, бетінен шымшып, еркелетіпті дегенді бұған дейін естіген емеспіз.

Бүгінде жалған құжат жасау арқылы мемлекетке шығын келтіріп, өздерінің есеін түгелдеп жүргендер аз емес. Заңға томпақ келетін әрекетке барғандар таяуда тағы анықталды. Бұл жолы қазына қаржысына қол сұққандар анау-мынау емес, бала тәрбиесімен айналысып отырған мектепке дейінгі мекеме қызметкерлері болды.

Иә, бұл бүгінгі барымташылардың әбден басынғандығын білдіреді. Оңай жерден олжа тапқысы келетіндер кейінгі кезде тіпті қорада байлаулы тұрған малдарға да ауыз сала бастапты. Айналдырған үш айда аядай ғана ауылдан жүзден астам жылқы ұрланса және ол анықталмаса, бұл тұрғындардың тыныштығын күзетуге тиіс тәртіп сақшыларының дәрменсіздігін білдіреді емес пе?! Әлде, ел ішіндегі «қызыл жағалылар ірі ұрылармен ауыз жаласады» деген қауесеттің расқа айналғаны ма? Шынында да, шағын ғана ауылдан жоғалған жүз жылқы оңай дүние емес қой.

«ҚР Үкіметі 2016 жылдың 9 қарашасында «Лаңкестік актісін алдын алу немесе тоқтатуға көмектескен ақпаратқа сыйақы бекіту мен төлеу туралы» тәртіпті бекітті» деп хабарлады «Zakon.kz». Құжаттың жобасын ҚР Ұлттық қауіпсіздік комитеті әзірлеген.

«Мемлекеттік кіріс комитетінде қызмет бойынша мүдделер қақтығысы үшін облыстық басқарма басшыларының бірі лауазымнан босатылды», - деп хабарлайды «Tengrinews.kz» тілшісі ҚР ҚМ МКК баспасөз қызметіне сілтеме жасап.

Бұл жағдай осыдан біраз жыл бұрын болған еді. Ауылды жерлерде егістіктен босаған жерлер қыстың күндері трактормен қайта жыртылып, ерте көктемдегі егін салуға дайындалады. Қыс мезгілінде күн қысқа болып, жұмысты өндіру үшін тракторшылар түнделетіп жұмыс істейтіні бар. Осындай күндердің бірінде ауылдан алыс жатқан егістікке кеткен ағам ертеңіне тракторының соқасында түнімен состиып біреудің отырғанын айтып келді. Алғашқыда «елес шығар» деп, онша мән бермеген ағам ағараңдап отырған «біреуді» анық байқайды. Түсіп көруге жүрегі дауаламаған. Тракторды тастап қашайын десе, екі адырдың ортасындағы айдалада қайда бармақ?! «Неде болса таң атқанда көремін» деген ол осылайша тракторының бұзылып қалмауын тілеп, таңды атырады. Бір таңқаларлығы, соқа үстінде екі аяғын салбыратып отырған неме таң ағараңдағаннан-ақ ғайып болған. Ағамның бұл әңгімесін естіген құрдастары сол кезде әзілге балап, мазақ етіп күлген болды. Дегенмен, бұл әңгіме менің бала көңілімде тылсым дүниенің таңғажайып сырларына деген қызығушылықты оятқан еді. Арадан біраз жыл өткенде ағамның осы әңгімесін есіне түсіріп, қалай болғанын айтып беруін өтіндім.