Экономикалық дағдарыс жағадан алғанда, ең бірінші зардабын көретін – кәсіпкерлер, өндіріс орындары. Алайда, олардың жаппай жабылуының себебі бұл ғана емес екен. Мысалы, мемлекеттік мекемелер, бюрократия сияқты факторлар олардың онсыз да мүшкіл халін одан әрі тұралатып, діңкелетіп тастайды. Рас. Бір ғана Оңтүстік Қазақстан облысының өзінде бір жылда 11 мыңға жуық кәсіпорын жұмысын тоқтатқаны бұл сөзімізге айқын дәлел.

Жыл басталғалы 4 ай енді өтті. Сол аралықта 11,5 мың адам қысқартуға ұшырап, жұмыссыз қалған. Бұл жұмысшылар көбінде өнеркәсіп орындарында, құрылыс компанияларында, ғылым, сауда, әкімшілік қызмет көрсету және мемлекеттік басқару органдарында жұмыс істеген. 

«Осы уақытқа дейін мұнайға сеніп келдік. Енді мұнай бағасының қашан көтерілетінін күтпей, индустрияландыру, шағын және орта бизнесті дамыту керек». Экономист-мамандар еліміздің қазіргі жағдайына орай осылай дейді.

Қазір елдің аузындағы ең әйдік сөз не екенін білесіз бе? Иә, дәл сол – қу дағдарыс. Біреу естігесін, біреу шынымен кесірін көргесін айтып жүр. Бірақ, осы дағдарыс кімді дағдартып тұр? Айлығы шайлығынан артылып көрмеген, отбасын әзер асырап келген қарапайым еңбекшіні ме әлде пара алып, қазынаны ұрлап, небір қулық-сұмдықпен байыған, сол байлығын ертеңіме салған инвестициям болсын деп неше түрлі ойын-сауық орталықтары мен бизнес ашып тастап, енді саудасы мен қолы онша жүріңкіремей, мазасы қашқан жаңа қазақты ма?